Dindar kişiler, tüm faaliyetlerini inançlarının kurallarına uygunluk açısından değerlendirme eğilimindedir. İslam, Müslümanlar için çeşitli kısıtlamalar getirdiğinden, genel olarak işlem yapmanın, özellikle de forex işlemlerinin helal olup olmadığı zaman zaman merak edilir.
Çevrimiçi işlemler, dünya genelinde olduğu gibi çoğunluğu Müslüman olan ülkelerde de insanlara kazanç fırsatları sunar. Bu tür işlemler bir ana gelir kaynağı veya ek gelir elde etme yolu olabileceği için, Müslümanların da işlem yapmak istemesi ve İslami finans ilkelerine uygun işlem hesapları ve özelliklerini tercih etmesi son derece doğaldır. Peki, İslam forex işlemleri hakkında ne diyor?
Forex İşlemleri Helal mi Yoksa Haram mı?
Çevrimiçi işlemlerin dünya genelinde giderek popülerleşmesi ve dünya nüfusunun neredeyse dörtte birinin Müslüman olması, uzmanları bu kesimin İslami kuralları ihlal etmeden işlem yapabilmesini sağlamanın yollarını tartışmaya yöneltiyor.
Ne yazık ki, işlem kavramı hayatımıza nispeten yeni girdiği ve bu konudaki tartışmalar hâlâ devam ettiği için işlem yapmanın helal mi yoksa haram mı olduğu konusunda net bir yanıt bulmak kolay değil. Bununla birlikte, birçok uzman, helal işlemi mümkün kılmak için broker'ların İslami hesaplarda belirli kriterleri sunmasını uygun görüyor. Gelin bunlara bir göz atalım.
Helal İşlemler: İslami Finansın Temel Prensipleri
Çevrimiçi işlemlerden kazanç sağlamak ve aynı zamanda Kur’an’a da bağlı kalmak istiyorsanız, tüm faaliyetleriniz riba (faiz), garar (belirsizlik) ve maysir (kumar) konusundaki temel İslami prensiplere uygun olmalıdır.
Öncelikle, Şeriat yasalarına göre Müslümanların faiz almasının ve ödemesinin yasak olduğunu unutmamak gerekir. Tüm işlemler anında gerçekleştirilmeli ve kesinlikle faiz içermemelidir. Bazı broker'lar, swapsız hesaplar sunarak faiz devri olmadan işlem yapmayı mümkün kılmaktadır.
Bunun yanı sıra, İslam kumarı da yasaklamaktadır. Bu bağlamda, işlemlerin bir şans oyunu olup olmadığını değerlendirmek gerekir. Evet, işlemler risk içerir. Hatta çeşitli kaynaklardan gelen işlem sinyallerini körü körüne takip edip pozisyon açarsanız, düşündüğünüzden daha da riskli olabilir. Ancak riskler, risk yönetimi stratejileri uygulayarak ve belirli bir varlığın fiyat hareketlerini analiz ederek azaltılabilir. Bu sayede paranızı bilinçsizce riske atmaz, piyasayı anlayarak tahminler yapar, bilinçli kararlar alarak pozisyon açarsınız.
Helal Yatırım Araçları: Şeriata Uygun İşlemlerde Dikkat Edilmesi Gerekenler
İşlemlerinizin İslami prensiplere uygun olması için yatırım araçlarını dikkatle değerlendirmeniz gerekir. Örneğin, alkol satan bir şirkete yatırım yapmak doğal olarak haram kabul edilir. Ancak, şu iki istisna hariç çoğu yatırım enstrümanı helal sayılmaktadır:
Tahviller, temel olarak faiz oranlarına dayandığı için İslami prensiplere aykırıdır.
Vadeli işlemler, sözleşmelerdeki gecikmeler nedeniyle İslami prensiplere uygun değildir.
Trader'ların günlük rutinlerinde kullandıkları araçlar ise kendi başlarına herhangi bir İslami kurala aykırılık teşkil etmez. MetaTrader veya FBS mobil işlem uygulaması gibi platformlar, yalnızca pozisyon açmak ve kapatmak için bir arayüz sunar. Önemli olan, gecelik swap ödememeniz ve broker'a borçlanmamanızdır. Bunu sağlamak için, herhangi bir platformda özel bir İslami işlem hesabı kullanabilirsiniz.
İslam Hukukuna Uygun İşlem Yapma: İslami İşlem Hesabının Temel Özellikleri
Bazı broker'lar, genellikle swapsız hesaplar olarak adlandırılan “İslami” hesaplar sunmaktadır. Bu hesaplar, İslami finans prensiplerine uygun şekilde işlem yapmak isteyen kişiler için tasarlanmıştır.
İslami işlem hesabı, temel olarak şu özelliklere sahiptir:
Faiz devri içermez.
Swap ücreti uygulanmaz.
Bunların yanı sıra, uyulması gereken bazı ek ilkeler de bulunmaktadır. Örneğin, kaldıraç kullanmaktan kaçınmanız önerilir, çünkü kaldıraç, daha büyük pozisyonlar açmak için broker'dan borç alınan paradır. Ayrıca, işlemleri anında gerçekleştiren bir broker ile çalışmaya da dikkat edilmelidir.
Helal İşlem Platformları: Etik Yatırımlar İçin Doğru Broker Seçimi
Swapsız hesaplar broker açısından daha az kârlı olduğu için bu hesapları tanıtıp müşterilerine sunan broker sayısı azdır. Ancak, eğer bir broker ağırlıklı olarak Müslüman nüfusa sahip ülkelerde faaliyet gösteriyorsa, büyük ihtimalle Müslüman müşterileri için swapsız hesap imkanı sunuyordur. İslami hesap kullanarak hem Kur’an’a bağlı kalabilir hem de çevrimiçi yatırım yaparak kâr elde edebilirsiniz.
Peki broker seçerken başka hangi faktörleri göz önünde bulundurmalısınız?
Ayrılmış hesaplar
Ayrılmış hesaplar, müşterilerin paralarının broker'ın fonlarından ayrı tutulduğu anlamına gelir. Bu uygulama, ekstra bir güvenlik sunarak paranızın Şeriat yasalarına aykırı herhangi bir faaliyette kullanılmamasını sağlar.Eksi bakiye koruması
Eksi bakiye koruması, broker'ın teminat tamamlama çağrısı ve stop out gibi özelliklerle trader'ın hesabına eksi bakiye koruması sağlamasıdır. Bu sayede paranız her zaman güvende olur ve bakiyeniz asla eksiye düşmez. Bu da broker'ınıza asla borçlanmayacağınız anlamına gelir.Sosyal sorumluluk
Bazı broker'lar, faaliyet gösterdikleri ülkelerde çeşitli hayır işleri yapar ve dezavantajlı gruplara yardım eder. Bu tür bağışlar, toplumun yararına çalışmayı, bilhassa da Ramazan ayında insanlara yardım etmeyi teşvik eden İslam ilkeleri ile de örtüşmektedir. Eğer bu ilkeyi benimseyen bir broker ile işlem yaparsanız, broker'ın sizin komisyonlarınızdan elde ettiği gelirin bir kısmının hayır işlerine harcanacağından da emin olabilirsiniz.
FBS, Müslümanlar da dahil olmak üzere tüm broker'ların ihtiyaçlarını karşılamaya özen göstermektedir. Nasıl yeni bir İslami hesap nasıl oluşturabileceğinizi veya mevcut hesabınızı nasıl swapsız hesaba çevirebileceğinizi buradan öğrenebilirsiniz.